یک تعریف کاملاً اساسی از مدیریت زنجیره تامین ( SCM ) میتوان عنوان کرد:
همهیآن چیزی که در پشتصحنه برای تحویل محصول به مشتری اتفاق میافتد، مدیریت زنجیره تامین میباشد.
خرید مواد اولیه و سفارش ساخت، حملونقل، مدیریت موجودی و بسیاری موارد دیگر جزو اصلی این چرخه میباشد. این فرایند با نظارت بر تقاضای بازار برای یافتن خواستههای مشتریان، زمان آن و میزان تقاضا مشتریان آغاز میشود و سپس در تمام مراحل از تامین منابع تا تولید و تدارکات پیشرفت میکند.
برای اینکه این چرخهی فوقالعاده پیچیده تا حد ممکن کارآمد باشد، هر یک از شرکا یا “حلقه” در این زنجیره باید در یک سیستم کاملاً هماهنگ و پاسخگو با هم ادغام شوند.
در سال 2020، کل جهان متوجه اهمیت حیاتی زنجیرههای تامین شد. وقتی تجهیزات نتوانستند کارآمد باشند و یا تولیدکنندگان قادر به تهیه مواد اساسی نبودند، هم شرکتها و هم مصرفکنندگان ارزش زنجیرههای تامین قابل انعطاف و مقیاسپذیر را درک کردند. شرکتها در تمام جهان اکنون نگاه دقیقتری به زنجیرههای تامین خود و فناوریهای مورداستفاده در آنها دارند و از خود میپرسند که چه کاری میتوانند برای ثبات تجارت خود انجام دهند.
چرا مدیریت زنجیره تامین مهم است؟
به اطراف خود نگاه کنید، اصولاً هیچچیز در خانه یا محل کار شما بدون زنجیره تامین وجود نخواهد داشت. صدها میلیون شغل در سراسر جهان با این فعالیتها مرتبط است. از کالاهای ارزانقیمت مصرفی گرفته تا تجهیزات جراحی و منابع حیاتی، همه چیز از طریق یک زنجیره تامین حاصل میشود.
بااینوجود علیرغم اینکه SCM در هسته اصلی اقتصاد جهانی قرار دارد، بسیاری از شرکتها هنوز زنجیره تامین خود را با همان فرایندها و ماشین آلاتی که 50 سال است از آنها استفاده میکنند، اداره میکنند.
شیوههای بهبودیافته SCM میتواند مشاغل را متحول کند. شرکتها میتوانند با به حداقل رساندن ضایعات و مواد مصرفی مازاد، ضمن کاهش هزینهها و افزایش کارایی، از مزیت رقابتی بالاتری برخوردار شوند. آنها میتوانند با ارائه تدارکات شخصی و مطابق با سلایق فردی مشتریان، وفاداری مشتریان را افزایش دهند و فرایندهای خود را بهسرعت، هوشمندانه و پربارتر انجام دهند.
مدیریت زنجیره تامین جهانی از دیروز تا امروز
در دهههای گذشته، زنجیرههای تامین برای بهرهگیری از دستمزد پایین نیروی کار و مواد اولیه ارزانتری که در برخی کشورها یافت میشد، ایجاد شدهاند.
اکنون، جهان از بسیاری جهات تغییر کرده است. سیاستهای تجاری و تعرفهای اغلب بهصورت غیرقابلپیشبینی تغییر میکنند و آینده تجاری نامشخص است. سازمانها میخواهند از منشأ و پایداری محصولات خود، از مواد اولیه تا بستهبندی و میزان سوخت مورداستفاده کامیونهای حمل، بهتر مطلع شوند.
بررسی تاثیراتی مثل اثر شلاقی (Bullwhip effect) نیز از جمله تحلیل هایی است که می تواند به سازمان ها در طول زنجیره تامین کمک نماید.
خوشبختانه، فناوری نیز تغییر کرده است. زنجیرههای تامین مدرن برای سادهسازی تولید از Big Data در تمام پیوندهای این زنجیره استفاده میکنند و درعینحال، درحالتوسعه راهحلهای زنجیره تامین داخلی نیز هستند.
مؤلفههای اصلی مدیریت زنجیره تامین
برنامهریزی زنجیره تامین
برنامهریزی زنجیره تامین فرایند پیشبینی تقاضای محصول و سپس هماهنگی کلیه پیوندهای زنجیره تامین برای تحویل آن است. علاوه بر پیشبینی و برنامهریزی تقاضا، شامل برنامهریزی تامین، برنامهریزی مواد موردنیاز (MRP)، برنامهریزی تولید و برنامهریزی فروش و عملیات (S&OP) نیز میشود. در SCM مدرن، این برنامهها معمولاً همه به یک برنامه تجاری واحد و یکپارچه (IBP) متصل میشوند.
مدیریت لجستیک
مدیریت لجستیک، از حملونقل و ذخیره مواد اولیه خام و کالای تولیدشده، تا تحویل محصولات نهایی به فروشگاهها یا مشتریان و حتی خدمات بازگشت و بازیافت محصولات است. عملکردهای تجاری مدیریت لجستیک شامل مدیریت حملونقل ورودی و خروجی، مدیریت ناوگان، مدیریت انبار، کنترل موجودی کالا و خدمات به مشتری است.
فناوری ساخت
یک اولویت بزرگ تولید در SCM این است که تولید و فرایندها را تا حد ممکن ضمن حفظ کیفیت (پایداری و رضایت مشتری)، انعطافپذیر نگه دارید. هوش مصنوعی (AI) و سیستمهای مجهز به اینترنت اشیا (IoT) در زنجیره تامین میتوانند دادههای بزرگ (Big Data) را جمعآوری و تجزیهوتحلیل کنند تا فرایندهای تولید ساده و خودکار شوند.
مدیریت چرخه عمر محصول
مدیریت چرخه حیات محصول (PLM) فرایند مدیریت محصول در کل چرخه حیات از ایدهپردازی، مهندسی و طراحی، تا ساخت و سرویس و دفع (یا بازیافت) است. سیستمهای نرمافزاری PLM این فرایندها را با هم یکپارچه کرده و همکاری در کل شرکت را تسهیل میکند.
مدیریت دارایی شرکت
مدیریت دارایی شرکت فرایند مدیریت و نگهداری داراییهای فیزیکی در سراسر زنجیره تامین، از رباتیک کارخانه گرفته تا ناوگان تحویل است. حسگرهای اینترنت اشیا و اتصال ماشین به ماشین (M2M) در حال بهبود کارایی، بهبود مدتزمان کار، بهبود ایمنی و نگهداری پیشگیرانه و پیشبینیکننده است. برخی از داراییهای متصل به چرخه حتی میتوانند تعمیرات یا خرابیها را پیشبینی کرده و حتی تعمیر و نگهداری خود را انجام دهند (تا زمان تامین و سفارش قطعات موردنیاز برای تمدید چرخه عمر).
تدارکات
تدارکات فرایند دستیابی به مواد، کالاها و خدمات برای تامین نیازهای تجاری، اطمینان از کیفیت و ارزش آن کالاها و مذاکره در مورد قیمتهای عادلانه است. پیشبینی حجم دقیق سفارش، چالش عمده برای تیمهای تهیه منابع میباشد، زیرا کمبودها و مازاد آن میتواند به تجارت آسیب برساند. سیستمهای SCM که شامل یادگیری ماشین و تجزیهوتحلیل و پیشبینی میشوند، میتوانند حدس و گمان را در خرید سازمان شما از بین ببرند.
مزایای مدیریت زنجیره تامین
بهرهوری بیشتر
سیستمهای مدیریت دارایی شرکتی و تعمیر و نگهداری پیشبینیشده به ماشینآلات و سیستمها کمک میکند تا کارآمدتر کار کنند. این امر میتواند گلوگاهها را برطرف کند، گردشکار را بهبود بخشد و بهرهوری را افزایش دهد. فرایندهای خودکار و سیستم تجزیهوتحلیل دادههای پاسخگو در لحظه نیز به معنی سریعتر بودن زمان حمل و تحویل است.
کاهش هزینهها با زنجیره تامین
کاهش تجزیهوتحلیل پیشبینی کمک میکند تا “برآورد هزینه” که باعث ذخیره انبارهای بیهوده و کمبودهای خطرناک میشود، از بین برود. اینترنت اشیا به شما امکان میدهد داراییهای موجود پاسخگوتر بوده و کارآمدترین و مفیدترین گردش کار را برای شما در هر شرایط فراهم کنند. این امر همچنین پیشبینی دقیقتری را برای کمک به کاهش کامیونهای تحویل که بهصورت کامل پر نشدهاند، مسیرهای حملونقل غیر هماهنگ و مدیریت ناکارآمد ناوگان ارائه میدهد.
چابکی و انعطافپذیری بیشتر زنجیره تامین
روندها و جابهجاییهای بازار ممکن است به طور ناگهانی اتفاق بیفتد، بنابراین مهم است که بسیار چابک عمل کنیم و سیستمهای SCM انعطافپذیر داشته باشیم که توانایی سازگاری با هرشرایطی را داشته باشند. دادههای در لحظه و بینش هوشمند میتواند به مدیران زنجیره تامین کمک کند تا ماشینها و کارکنان لازم را برای گردش کار بهتر تخصیص دهند. بازخورد مشتری بلافاصله قابل شنیدن و اقدام خواهد بود. موجودیهای مجازی و فرایندهای هوشمند انبار، عرضه و تقاضا را در یک راستا قرار میدهد.
کیفیت محصول بهبودیافته
ارتباط مستقیم بازخورد مشتری با تیم تحقیق و توسعه به این معنی است که طراحی و توسعه محصول کاملاً با نیازهای مشتری صورت میگیرد. تیمهای تحقیق و توسعه و تولید میتوانند با استفاده از بینشهای یادگیری ماشین و تجزیهوتحلیل، به همراه پیشرفتهای طراحی محصول، به روندها و خواستههای مشتری پاسخ دهند.
خدمات بهتر به مشتری
بهترین شیوههای SCM مشتریمحور است و بهگونهای طراحی شدهاند که پاسخگو به نیاز مشتریان باشند. SCM مدرن به شرکتها این امکان را میدهد تا بازخورد و روند مشتری را از مرحله طراحی و ساخت تا تدارکات، تحویل و بازدهی تا لحظه آخر اجرا کنند.
تکامل مدیریت زنجیره تامین
برای چندین دهه، مشارکت مشتری در زنجیره تامین فقط در انتهای این چرخه بود. اینکه محصولات از کجا تولید شدهاند، از چه ساخته شدهاند و اینکه چگونه به فروشگاه رسیدهاند موردتوجه بسیاری از مشتریان نبوده است. امروزه شفافیت و پایداری زنجیره تامین از اهمیت حیاتی مصرفکنندگان است. همینطور توانایی کنترل کامل بر نحوه و مکان خرید و گزینههایی که انتظار دارند در طول مسیر تحقق داشته باشد از الزامات این چرخه میباشد.
برای رشد و رقابت در بازار امروز، یک SCM مدرن باید بتواند تمام دادههای تولید شده و گرفته شده در کل زنجیره تامین را جمعآوری و تفسیر کند. برای استفاده کامل از این دادهها، فناوریهای جدید لازم است که تبدیل این دادهها به بینش در زمان واقعی و استفاده از آنها برای اتوماسیون فرایندهای SCM و گردشکار به روشی کاملاً هوشمند و چابک انجام دهد.
اگرچه نمیتوانیم آینده را پیشبینی کنیم، اما میتوان اطمینان داشت که تغییرات اقتصادی، رویدادهای غیرمنتظره و تقاضای مشتری با سرعت در حال ایجاد تحولی عظیم است. با استفاده از سیستمهای SCM مبتنی بر داده و فناوری، میتوانیم مدیریت زنجیره تامین را تغییر داده و نوع جدید و پاسخگویی از زنجیره تامین را که برای تجارت خود از سالهای 2021 و بعد از آن نیاز داریم، بسازیم.
فناوریهای جدید زنجیره تامین
فناوریهای جدید و نوظهوری وجود دارد که تحول زنجیره تامین دیجیتال را تحت تأثیر قرار میدهد. هماکنون هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به طور فزایندهای در مدیریت زنجیره تامین مورداستفاده قرار میگیرند بهعنوانمثال اکنون اینترنت اشیا، محاسبات ابری، موارد مستقل مانند رباتها و هواپیماهای بدون سرنشین، چاپ سهبعدی، واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR)، و بلاکچین و بسیاری ازایندست فناوریها در کنار هم به انقلاب صنعتی چهارم دامن میزنند و اینجاست که مدیریت زنجیره تامین بیشازپیش رشد میکند.
روندهای قابلتوجه مدیریت زنجیره تامین:
تأثیر ویروس کرونا در زنجیرههای تامین
در سال 2019، هیچکس نمیتوانست موجی از هرجومرج و اختلالی را که در سال 2020 به سمت جامعه ایجاد شده است را پیشبینی کند. ما نمیتوانستیم بدانیم اما مطمئناً میتوانستیم آمادگی بهتری داشته باشیم. مشاغل مختلف در سراسر جهان از طریق COVID-19 هشداری دریافت کردند که برخی از فرایندهای زنجیره تامین خود چقدر آسیبپذیر و قدیمی هستند. مشاغلی که از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و تجزیهوتحلیل پیشگویی در سیستمهای SCM خود استفاده میکنند، میتوانند تصمیمات هوشمندانه بگیرند، در صورت بروز اتفاقات غیرمنتظره بهسرعت سازگار شوند و انعطافپذیری بیشتری باتوجهبه روند بازار داشته باشند.
زنجیرههای تامین سبز
گنجاندن شیوههای سبز (محیطزیست) در مدیریت زنجیره تامین میتواند همه چیز را از طراحی محصول و تامین مواد موردنیاز تولید، تدارکات، تحویل و حتی آنچه در پایان عمر محصولات و تجهیزات انجام میشود را تغییر دهد. زنجیرههای تامین دایرهای به دنبال بازیافت و استفاده مجدد از مواردی مانند پلاستیکها و قطعات الکترونیکی در محصولات دور ریخته شده هستند.
شفافیت زنجیره تامین
در سال 2021 ، مشتریان بیش از هر زمان دیگری از اقتصاد جهانی آگاه هستند و انگیزه دارند تعاملات خود را با شرکتهایی انجام بدهند که اخلاقیات و سیاستهای زنجیره تامین آنها شناخته شده است.
جابهجاییهای تجاری در چند سال گذشته، تعرفههای جدید و سیاستهای تجاری بسیار غیرقابلپیشبینی شده است. شرکتهایی که زمانی تقریباً کاملاً به تامینکنندگان و تولیدکنندگان خارج از کشور متکی بودند، احساس آسیبپذیری میکنند و به دنبال گزینههای امنتر در نزدیکی خود هستند و راهحلهای تولید و تقاضا، مانند چاپ سهبعدی، موجودیهای مجازی و راهحلهای تولید داخلی را به سایر گزینهها ترجیح میدهند.
ماژول مدیریت زنجیره تامین (SCM) Focus ERP:
مدیریت زنجیره تامین (SCM) در تمامی مشاغلی که فعالیتهای آنها شامل تدارکات، انبار و تولید میشود، همواره نقشی اساسی داشته است. سیستمهای FOCUS ERP با یک ماژول پیشرفته مدیریت زنجیره تامین ارائه میشوند که به شما کمک میکند تا تمام جوانب خرید، فروش و تدارکات را با سهولت و کارایی مدیریت کنید.
ماژول SCM همچنین از طریق ابزار تحلیلی و قابلیتهای گزارشگیری متنوع، به شما در مدیریت روابط تامینکننده و ارزیابی خطرات کمک میکند.
لازم به ذکر است ماژول مدیریت زنجیره تامین میتواند بهراحتی با منابع مالی برای همگامسازی فوری دادهها و جلوگیری از تکثیر دادهها ترکیب شود.
گوشهای از امکانات ماژول مدیریت زنجیره تامین:
- ویژگیهای مخصوص تلفن همراه و تبلت
- بهروزرسانی دادهها بهصورت به لحظه
- امکان میزبانی ابری
- ابزارهای خودکارسازی (Automation) که عملیات زنجیره تامین را ساده کرده
- رابط کاربری آسان و کاربرپسند
- ویژگیهای گرافیکی غنی که بهسرعت بارگذاری و آماده استفاده میشود
- امکان یکپارچهسازی با ماژولهای مالی، فروش، خرید، موجودی و انبار
ماژول زنجیره تامین برای سهولت در انجام عملیات زنجیره تامین از طریق مجموعهای از ابزارهای دقیق طراحی شده است که بهواسطه رابط گرافیکی کاربرپسند آن، توسط کاربران نیمهحرفهای و مبتدی نیز قابلاستفاده است. این ماژول همچنین برنامهریزی تقاضا و منابع، مدیریت موجودی، ذخیرهسازی و تحویل دادهها را بهصورت بسیار ساده امکانپذیر میکند، ادغام را در چارچوب حسابداری برای همگامسازی فوری حسابهای دریافتنی و پرداختنی تسهیل میکند و همچنین محدودیتهای اعتباری را بر اساس مقدار یا دوره اعتبار کنترل میکند. ابزارهای جامع ماژول زنجیره تامین با توجه و تاکید فراوان بر فرایندهای تدارکات، خرید، فروش و توزیع، به شما کمک میکند که امر اتوماسیون را در سازمان خود شروع کنید تا بتوانید تمرکز بیشتری بر روی استراتژیهای تجاری خود داشته باشید.
جوایز دریافتی Focus ERP از سازمانهای معتبر در سال 2021
ماژولهای سیستم مدیریت زنجیره تامین Focus ERP:
- ماژول فروش و انبار محصول
- ماژول لجستیک (شامل لجستیک خرید، لجستیک فروش و مدیریت ظروف حمل)
- ماژول مدیریت خرید داخلی
- ماژول مدیریت ساخت داخل و خودکفایی
- ماژول مدیریت خرید های خارجی
- ماژول مدیریت انبار ها
- پورتال تامین کنندگان
نکات بارز ماژول مدیریت زنجیره تامین Focus ERP:
لیست قیمت
با استفاده از ماژول مدیریت زنجیره تامین شما میتوانید قیمتهای خریدوفروش محصولات مختلف را مشخص کنید، گزینههای قیمتگذاری مشابه یا چندگانه ایجاد کنید، لیست قیمت را فعال یا غیرفعال کنید و در صورت لزوم آن را سفارشیسازی کنید. همچنین میتوانید قیمتها را بر اساس مشتری، مکان، تاریخ و سایر جنبهها تعریف کنید و فیلترهایی مانند کمیت، بخش، ارز و واحد را بر روی آن اعمال کنید. این ماژول به شما امکان میدهد قیمتها را بهصورت ارزهای خارجی مختلف مشخص کنید و لیست قیمت چندگانه را با سهولت به سیستم وارد کنید.
مدیریت فاکتور
برای پردازش فاکتورها پس از خرید، میتوانید از ابزار طراح فاکتور کارآمد ماژول مدیریت زنجیره تامین استفاده کنید. این ابزار قادر به پردازش همزمان فاکتورهای خریدوفروش همزمان است، و همچنین به شما امکان میدهد کل خریدها را بر اساس فروشنده و یا فروش بر اساس مشتری را مدیریت کنید و هنگام دریافت یا تخفیف دادن مبالغ را تنظیم کنید. این ابزار همچنین بهمحض ذخیره فاکتور، ماژول حسابهای مالیات بر ارزش افزوده و مالیات را به همراه گزارشهای مربوطه بهروز میکند.
امکانات ماژول مدیریت خرید:
از طریق ماژول مدیریت زنجیره تامین پویا Focus ERP میتوانید تمام زمینههای خرید را از طریق گردش کار و برنامهریزی برای خرید سفارشها، محموله و ادغام با منابع مالی به طور ماهرانه مدیریت کنید. پیگیری و کنترل اعتبار فروشنده با محدودیتها و بازه زمانی، ارزیابی قیمتها بر اساس بخشها، محصولات و فروشندگان ضمن ساده کردن ورودیهای سفارش، از سایر امکانات این سیستم محسوب میگردد
امکانات ماژول مدیریت فروش:
ماژول مدیریت تدارکات و زنجیره تامین مجهز به ابزارهای مدیریت فروش پیشرفتهای است که کلیه فعالیتها، از استعلام قیمت و فروش تا تحویل را پوشش میدهد. ماژول مدیریت زنجیره تامین توسط اتوماسیون شما را قادر میسازد که با شخصیسازیهایی انجام میدهید، بتوانید اعتبار مشتری را تعریف و کنترل کنید، پیشبینیهای فروش ایجاد کنید و روند فروش و سودآوری گسترده را تجزیهوتحلیل کنید. سایر امکانات این سیستم شامل رزرو برای سفارشهای فروش و مشخص بودن حسابهای دریافتی مانده توسط مشتری میباشد.
امکانات ماژول مدیریت خرید:
ماژول مدیریت خرید در Focus ERP راهکاری قدرتمند جهت اطمینان از انجام فرایند دقیق خرید از تامینکننده مورد تایید باتوجهبه مقدارهای تعریف شده، قیمت و شرایط با ضمانت حفظ منافع سازمانی میباشد.
ماژول تعریف جریان فرایند به شما امکان ساخت چندین فرایند برای تامین کالا، خریدهای لحظهای، محلی و سایر انواع آن را از زمان درخواست خرید تا زمان صورتحساب تامینکننده را میدهد.
مدیریت مجوزها به شما اجازه میدهد که تاییدیههای مربوط به استعلام خرید و سفارشها را باتوجهبه ساختار سلسله مراتبی کنترل نمایید.
لیست قیمت، امکان سادهسازی و تسریع در ورود اطلاعات و بروزرسانی قیمتهای خرید باتوجهبه پارامترهای گوناگون مانند تامینکننده، موقعیت، واحد و … را فراهم میآورد.
امکان مدیریت سفارشها از طریق مدیریت ” قرارداد تأمینکنندگان ” برای ضمانت فرایندی سالم، بدون نقص و با درنظرگرفتن شرایط و توافقات و پیششرطهای خاص.
امکانات ماژول مدیریت موجودی:
مدیریت موجودی بر اساس پارامترهای گوناگون نظیر احتیاجات، نوع موجودی، حالات استفاده و سناریوها و … میتواند یک وظیفه دلهرهآور باشد، ولی این امر در زنجیره تامین Focus ERP میتواند به یک وظیفه راحت با استفاده از قابلیتهای آن تبدیل شود.
- مدیریت موجودی با استفاده از پارامترهای گوناگون نظیر واحد اندازهگیری، نقطه سفارش، Batch، موقعیت ، RMA ، تامینکننده، قفسه، برند، صفات (Tag ها)، کنترل کیفیت، وضعیت رزرو و غیره
- ایجاد متدهای مختلف هزینهیابی مانند FIFO ،LIFO، استاندارد و میانگین موزون
- اجرای گزارشهای متنوع بر اساس سناریوها نظیر انبار واقعی و انبار مجازی، شامل درخواستهای خرید، انبار و رزرو شدهها
- مدیریت موجودی بر اساس قفسه، صفات و ظرفیت با درنظرگرفتن استراتژی چیدمان تعریف شده توسط کاربر
امکانات ماژول مدیریت اموال:
ماژول مدیریت اموال به شما اجازه میدهد تا کنترل و نظارتی بسیار دقیق بر اموال موجود و ورودی به سازمان را به همراه کاهش زمان و افزایش بهرهوری داشته باشید.
- امکان مدیریت انبار فیزیکی از طریق سختافزارهای یکپارچه بهصورت دورهای جهت فرایند تعدیل انبار
- امکان تولید و چاپ بارکد از طریق ابزار تولید بارکد
- امکان یکپارچهسازی داشبورد (نقطه سفارش و هشدارهای موردنیاز جهت آگاهی دادن بهموقع به کاربر در زمان کاهش موجودی)
- امکان برنامهریزی خرید بر اساس درخواست خرید، پیشبینی و …
- یکپارچه بودن موارد مالی در تمام بخشهای فرایندی
- توانمندسازی سازمان در امر کنترل و مدیریت ریسک
- بهبود مستمر سازمان در امر مدیریت مالی
نرم افزار هوش تجاری یا نرم افزار BI – شرکت توسعه یکپارچه ایلیا
[…] بازاریابی، فروش و خدمات مشتری کمک میکند. تنگناهای زنجیره تأمین، تولید و توزیع را میتوان قبل از اینکه خسارت مالی وارد […]